Аксамітніца юта (Oeneis jutta Hubn., 1806)
Атрад Лускакрылыя (Lepidoptera), сямейства Аксамітніцы (Satyridae)

Статус. III катэгорыя. Рэдкі лакальны від.
Значэнне ў захаванні генафонду. Барэальны від на паўднёвай мяжы арэала. Прадстаўнік роду паўночных і горных матылёў.
Кароткае апісанне. Размах крылаў 42-48 мм. Асноўны тон афарбоўкі шэра-карычневы. Зверху на крылах цёмныя круглыя вочкі ў вохрыстых плямах. Спод задніх крылаў шэры са струменістым малюнкам і больш цёмнай перавяззю на ўнутранай частцы, вочак няма або яны вельмі дробныя.
Пашырэнне. Таежная зона Эўразіі [1]. У Беларусі пашырана лакальна па ўсёй тэрыторыі [2].
Месцы пражывання. Жыве выключна на вярховых балотах, дзе выбірае месцы з рэдкімі зараснікамі дробнай сасны і максімальнай вільготнасцю тарфяной тоўшчы.
Колькасць і тэндэнцыі яе змянення. Звычайная ў межах невялікіх участкаў. Звестак пра памяншэнне колькасці няма, таму што від знойдзены ў Беларусі нядаўна [2].
Асноўныя абмежавальныя фактары. Асушальная меліярацыя вярховых балот.
Асаблівасці біялогіі. Аселы від. Дае звычайна 1 пакаленне за 2 гады. У Беларусі трапляецца кожны год, што, магчыма, з'яўляецца вынікам несінхроннага развіцця. Лёт матылёў у другой палове траўня - першай дэкадзе чэрвеня. Вусені кормяцца на асоках і злаках, развіваюцца ўсё лета, зімуюць, жывуць наступнае лета, зноў зімуюць, потым акукліваюцца вясною [3].
Развядзенне. Звестак няма.
Прынятыя меры аховы. Ахоўваецца на тэрыторыі гідралагічных заказнікаў і запаведнікаў.
Неабходныя меры аховы. Зберажэнне вярховых балот як унікальных прыродных комплексаў, багатых на рэдкія віды.

Літ.: 1. Higgins, Riley, 1978; 2. Голденков, 1985; 3. Plester, 1983.

А.Галдзянкоў

Паведаміць пра недакладнасьць