Лідзкая моладзевая падпольная арганізацыя, была ўтвораная ў жніўні 1950. Была раскрытая органамі МГБ у траўні 1951. Архіўныя крыніцы не ўтрымліваюць зьвестак пра назоў падпольнай моладзевай арганізацыі ў Лідзе. У спэцпаведамленьні Ўправы аховы МГБ Брэст-Літоўскай чыгункі, накіраваным у ЦК КП(б)Б, пазначана - «антысавецкая моладзевая арганізацыя».

З пратаколаў допытаў арыштаваных удзельнікаў арганізацыі вынікае, што асноўнымі мэтамі арганізацыі былі зьвяржэньне савецкай улады, усталяваньне шматпартыйнасьці, абвяшчэньне дэмакратычных свабодаў і г.д. Прадугледжвалася ўвядзеньне прыватнай уласнасьці на сродкі вытворчасьці, перадача калгаснай зямлі аднаасобнікам і стварэньне на гэтай падставе фэрмэрскіх гаспадарак. Прадугледжваўся поўны выхад Беларусі з складу СССР і пабудова незалежнай і сувэрэннай дзяржавы.

Асноўная дзейнасьць арганізацыі зводзілася да вуснай агітацыі пераважна сярод вучняў, студэнцкай моладзі - з мэтай пашырэньня сваіх шэрагаў. Удзельнікі арганізацыі спрабавалі наладзіць кантакты з замежнымі эмігранцкімі арганізацыямі ды польскім нацыянальным падпольлем.

Кіраўніком і лідэрам арганізацыі быў студэнт гарадзенскай культурна-асьветніцкай навучальні Іван Салдаценкаў, 1931 нараджэньня, расеец, мянушка «Пахмуры».

Сябрамі арганізацыі таксама былі:
Віктар Параваеў, 1931 нараджэньня, расеец, токар вагоннага дэпо станцыі Ліда;
Фёдар Казлоў, 1932 нараджэньня, паляк, вучань 9 клясы школы № 12 Ліды;
Аркадзь Каштан, 1931 нараджэньня, беларус, бугальтар Гарадзенскага сельпо;
Аляксей Логвін, 1934 нараджэньня, беларус, вучань 8 клясы.
Вядомыя таксама наступныя прозьвішчы сябраў арганізацыі: Бычак, Васякін, Мазурок.

Пакуль ня выяўленыя зьвесткі пра друкаваныя матэрыялы арганізацыі. Не ўяўляецца пакуль магчымым устанавіць факт сувязі Лідзкай падпольнай моладзевай арганізацыі зь іншымі падпольнымі моладзевымі арганізацыямі заходніх абласьцей Беларусі.

Кр.: 1. НА РБ. Ф. 4, воп. 62, спр. 212.

Анатоль Вялікі

Паведаміць пра недакладнасьць