Воўчнік баравы (Daphne cneorum L., 1753)
Парадак Воўчнікакветныя (Thymelaeales), сямейства Воўчнікавыя (Thymelaeaceae)

Статус. I катэгорыя. Вельмі рэдкі від, які знаходзіцца пад пагрозай знікнення.
Значэнне ў захаванні генафонду. Міжземнаморска-эўрапейскі горны рэліктавы від, які ў Беларусі знаходзіцца ў астраўных участках і асобных лакалітэтах на паўночна-ўсходняй мяжы пашырэння [1, 2]. Дэкаратыўная і лекавая расліна.
Кароткае апісанне. Невялікі, ад асновы галінасты, зімнезялёны куст вышынёй 15-20 (30) см з шэра-карычневай карой. Лісце сядзячае, чаргаванае, дробнае, скурыстае, лапатчатае або падоўжна-адваротнаяйкападобнае, круглаватае або злёгку выемчатае на верхавінцы. Кветкі ружовыя, пушыстыя, сабраны па 6-8 у галоўчатае суквецце на канцах парасткаў. Калякветнік просты з вузкай трубкай і чатырма долямі адгібу, звонку кароткаапушаны. Тычынак 8. Плод - жоўта-бурая ягада [3].
Асаблівасці біялогіі. Цвіце ў траўні - пачатку чэрвеня, пладаносіць у чэрвені-ліпені. Размнажэнне насеннае. Асобныя галінкі могуць укараняцца. Працягласць жыцця звыш 20 гадоў.
Пашырэнне. Сярэдняя, Атлантычная і Паўднёвая Эўропа, Міжземнамор'е, Малая Азія [3]. У Беларусі вядомы 3 месцы росту ў Лельчыцкім раёне [4-8].
Месцы росту. Светлыя сасновыя і шыракаліста-сасновыя лясы, часцей на ўзлесках і лясных палянах.
Характар росту. Расце асобнымі экземплярамі і невялікімі групамі.
Асноўныя абмежавальныя фактары. Высечка лясоў, гаспадарчая трансфармацыя зямель, выпас жывёлы, празмерныя рэкрэацыйныя нагрузкі (вытоптванне), збор як дэкаратыўнай расліны і лекавай сыравіны [8].
Культываванне. Вырошчваецца ў ЦБС АН Беларусі.
Прынятыя меры аховы. Ахоўваецца ў Прыпяцкім запаведніку. Занесены ў Чырвоную кнігу Беларусі з 1981 г.
Неабходныя меры аховы. Кантроль за станам папуляцый, арганізацыя спецыялізаваных батанічных заказнікаў ва ўсіх вядомых месцах росту, пошук новых месцаў росту, увядзенне ў культуру, штучнае развядзенне і рассяленне ў прыродныя экатопы.

Літ.: 1. Козловская, Парфёнов, 1972; 2. Редкие и исчезающие виды..., 1987; 3. Флора СССР, т. 15, 1949; 4. Козловская, Рыковский, Штутина, 1969; 5. Рубан, 1979; 6. Клакоцкая (асаб. павед.); 7. Парфенов, 1983; 8. Рекомендации..., 1989; 9, 10. Красная книга СССР, 1978, 1985; 11. Чырвоная кніга БССР, 1981.

В.Парфёнаў

Паведаміць пра недакладнасьць