Званочак сібірскі (Campanula sibirica L., 1753)
Парадак Званочкакветныя (Campanulales), сямейства Званочкавыя (Campanulaceae)

Статус. III катэгорыя. Вельмі рэдкі від.
Значэнне ў захаванні генафонду. Эўра-заходнесібірскі лесастэпавы від. Дэкаратыўная расліна.
Кароткае апісанне. Двух- і шматгадовая травяністая расліна з верацёнападобным, галінастым коранем. Сцябло прамое, галінастае, вышынёй 15-80 см, рабрыстае, пакрыта жорсткімі аттапыранымі валаскамі. Прыкаранёвае і ніжняе сцябловае лісце падоўжна-лапатчатае адваротна-ланцэтнае, звужана ў чаранок, астатняе - падоўжна-ланцэтнае або лінейнае, сядзячае або прылеглае да сцябла. Кветкі на доўгіх кветаножках і сабраны ў шматкветкавую вузкую кісцепадобную верхавінкавую мяцёлку. Чашачка ў 3-4 разы карацейшая за венчык, пакрыта жорсткімі валаскамі, з адагнутымі ўніз прамежкавымі долечкамі. Венчык даўжынёй 10-25 мм сіне-ліловы, рэдка белы. Плод - каробачка.
Асаблівасці біялогіі. Цвіце з чэрвеня да верасня. Размнажаецца насеннем [1].
Пашырэнне. Лесастэпавыя раёны Эўропы, Заходняя Сібір, поўнач Сярэдняй Азіі. У Беларусі знойдзены каля Менска, Горак, Петрыкава, в. Юравічы (Калінкавіцкі раён) і в. Карпаўцы (Ваўкавыскі раён). Раней адзначаўся ў ваколіцах Мазыра (в. Кімбараўка) [2] і ў Магілеўскай губерні [3].
Месцы росту. Сухія сасновыя лясы, лясныя паляны, абочыны дарог.
Характар росту. Адзінкавыя экземпляры на невялікай плошчы.
Асноўныя абмежавальныя фактары. Гаспадарчая трансфармацыя зямель, будаўніцтва і земляныя работы, збор квітучых раслін.
Культываванне. Звестак няма.
Прынятыя меры аховы. Не прымаліся.
Неабходныя меры аховы. Арганізацыя батанічных заказнікаў у Ваўкавыскім і Калінкавіцкім раёнах у месцах росту званочка сібірскага.

Літ.: 1. Флора БССР, т. 4, 1955; 2. Парфенов, 1983; 3. Пачоский, 1899.

Дз.Траццякоў

Паведаміць пра недакладнасьць