Скапанія завостраная (Scapania apiculata Spruce, 1847)
Парадак Юнгерманіевыя (Jungermanniales), сямейства Скапаніевыя (Scapaniaceae)

Статус. I катэгорыя. Надзвычай рэдкі від, які знаходзіцца пад пагрозай знікнення.
Значэнне ў захаванні генафонду. Рэліктавы, пераважна барэальна-таежны від у ізаляваным лакалітэце на паўднёвай мяжы пашырэння.
Кароткае апісанне. Дзярнінкі рыхлыя, жаўтавата-зялёныя. Парасткі ляжачыя або прыўзнятыя, даўжынёй 2-5 см. Лісце двухбаковаадыходнае, шчыльна размешчанае, да трэці або сярэдзіны расчлянёнае на 2 няроўныя кіляватыя лопасці. Ніжняя лопасць яйкападобная, завостраная; верхняя меншая за ніжнюю, завостраная. Клеткі лісця акруглыя, з вузлаватымі патаўшчэннямі. Перыянцый зажаты ў дарзавентральным напрамку. Каробачка на ножцы, эліпсападобная, чырвона-бурая, раскрываецца падоўжнымі створкамі [1, 2].
Асаблівасці біялогіі. Двухдомны. Спараносіць летам. Размнажэнне вегетатыўнае - аднаклетачнымі акруглымі або авальнымі вывадковымі пупышкамі, якія развіваюцца ў цёмна-бурых кучках на верхавінках звычайнага лісця або дробнага дэфармаванага лісця прамастойных парасткаў.
Пашырэнне. Арктабарэальны від з цыркумпалярным арэалам, які займае ў асноўным таежную і падтаежную зоны. У Беларусі вядомы толькі на тэрыторыі Бярэзінскага запаведніка [3, 4].
Месцы росту. Загніўшая драўніна ў сырых забалочаных лясах.
Характар росту. Расце дробнымі нешматлікімі дзярнінкамі на абмежаваных плошчах.
Асноўныя абмежавальныя фактары. Асушальная меліярацыя і расчыстка ламачча ў лясах.
Культываванне. Не культывуецца.
Прынятыя меры аховы. Ахоўваецца ў Бярэзінскім запаведніку.
Неабходныя меры аховы. Выяўленне новых месцаў росту і арганізацыя іх эфектыўнай аховы.

Літ.: 1. Зеров, 1964; 2. Шляков, 1981; 3. Зеров та Риковський, 1970; 4. Рыковский, 1980.

Г.Рыкоўскі

Паведаміць пра недакладнасьць