Уснея арагавелая (Usnea ceratina Ach., 1810)
Клас Сумчатыя лішайнікі (Ascolichenes), парадак Леканаральныя (Lecanorales), сямейства Ўснеевыя (Usneaceae)

Статус. I катэгорыя. Рэдкі від, які знаходзіцца пад пагрозай знікнення.
Значэнне ў захаванні генафонду. Адзін з нямногіх прадстаўнікоў мантаннага (горнага) элемента ліхенафлоры Беларусі.
Кароткае апісанне. Слаявіна кусцістая, звіслая, даўжынёй да 40 см, шэра-попельная або сіне-зялёная, жорсткая, амаль арагавелая, мае тоўстую, цемнаватую або чорную аснову. Галінкі пры аснове грубаватыя, дугападобна і нераўнамерна выгнутыя, амаль па ўсёй даўжыні аднолькава патоўшчаныя, толькі на канцах патанчаюцца, злёгку дэфармаваныя, з кароткімі шырокімі, большай часткай тупымі бародаўкамі і карой з папярочнымі трэшчынамі. На даволі буйных бародаўках утвараюцца мучністыя сарэдыі, якія на галоўных і бакавых галінках часам прарастаюць у дадатковыя галінкі [1]. Вядома ў стэрыльным стане. Слаявіна ўтрымлівае уснінавую і дыфрактавую кіслоты [2], у адрозненне ад іншых відаў роду мае ружовы асяродак.
Асаблівасці біялогіі. Размнажаецца вегетатыўна.
Пашырэнне. Эўропа, Паўночная Амерыка [1, 3], Заходняя Аўстралія [4]. У Беларусі выяўлена ў Свіслацкім раёне ў Белавежскай пушчы [5], адзначалася таксама для Мядзельскага раёна [6].
Месцы росту. Расце на ствалах і галінах дрэў у месцах з высокай вільготнасцю паветра. У Белавежскай пушчы адзначана ў чорнаалешніку на ствалах вольхі чорнай.
Характар росту. Трапляецца асобнымі экземплярамі і невялікімі групамі.
Асноўныя абмежавальныя фактары. Асушэнне балот, высечка лесу і іншыя фактары, якія мяняюць гідралагічны рэжым у месцах росту.
Культываванне. Не культывуецца.
Прынятыя меры аховы. Ахоўваецца ў Белавежскай пушчы.
Неабходныя меры аховы. Забарона ў месцах росту высечкі лесу, змянення рэжымаў увільгатнення і асветленасці, правядзенне пошукавага даследавання ў Мядзельскім і іншых раёнах з мэтай выяўлення новых месцаў росту.

Літ.: 1. Motyka, 1962; 2. Вайнштейн, 1982; 3. Egan, 1987; 4. Sammy, 1989; 5. Голубков, 1987; 6. Bachmann, Bachmann, 1920.

У.Галубкоў

Паведаміць пра недакладнасьць