Каліцыум усыпаны (Calicium adspersum Pers., 1798)
Клас Сумчатыя лішайнікі (Ascolichenes), парадак Каліцыяльныя (Caliciales), сямейства Каліцыевыя (Caliciaceae)

Статус. III катэгорыя. Рэдкі від, які трапляецца ў невялікай колькасці на абмежаваных тэрыторыях.
Значэнне ў захаванні генафонду. Рэдкі немаральны від парашкаплодных лішайнікаў, вельмі адчувальны да антрапагеннага ўздзеяння. У Беларусі знаходзіцца на паўночна-ўсходняй мяжы арэала.
Кароткае апісанне. Слаявіна зярністая, бугрыстая або лускаватая, белавата-шэрая або аліўкава-бурая. Падслаявіна белаватая. Апатэцыі вышынёй 0,5-1,5 мм, на ножках (вышыня 0,3-1 мм, таўшчыня 0,1-0,3 мм), з зеленаватым налётам. Галоўкі апатэцыяў лейка- або лінзападобныя, рэзка адмежаваныя ад ножкі. Дыск спачатку ўкрыты шчыльным жоўта-зялёным або залаціста-жоўтым налётам, пазней голы, пукаты, дыяметрам 0,3-0,9 мм [1].
Асаблівасці біялогіі. Размнажаецца аскаспорамі.
Пашырэнне. Эўропа (Карэлія, Прыбалтыка, Украіна і Курская вобласць), Азія (Японія), Паўночная Амерыка, Аўстралія - асаблівая форма [1]. У Беларусі знойдзены ў Пружанскім і Свіслацкім раёнах (Белавежская пушча) [2], Жыткавіцкім (Прыпяцкі запаведнік), Нараўлянскім (Палескі запаведнік) раёнах.
Месцы росту. Расце на кары ствалоў дуба ў старых шыракалістых лясах з павышанай вільготнасцю паветра, на гнілых сасновых пнях у забалочаных сасновых лясах.
Характар росту. Трапляецца невялікімі групамі, зрэдку ўтварае суцэльнае покрыва.
Асноўныя абмежавальныя фактары. Высечка старых шыракалістых лясоў, асушэнне забалочаных зямель і іншыя фактары, якія мяняюць гідралагічны рэжым месцаў росту.
Культываванне. Не культывуецца.
Прынятыя меры аховы. Ахоўваецца ў Белавежскай пушчы, Прыпяцкім ландшафтна-гідралагічным і Палескім экалагічным запаведніках.
Неабходныя меры аховы. Забарона ў месцах росту высечкі лесу, змянення рэжымаў увільготненасці і асветленасці, папярэджанне забруджвання паветра ў месцах росту, выяўленне новых месцаў росту і арганізацыя ліхеналагічных мікразаказнікаў.

Літ.: 1. Определитель лишайников СССР, вып. 3, 1975; 2. Голубков, 1987.

У.Галубкоў

Паведаміць пра недакладнасьць