На запыт знайшлося 215 артыкулаў

  1. 181
    мыла
    пазнацца як свіння на мыдлі. Гл. свіння.
    дапасці як дурны да мыла. Гл. дурны.
    набрацца як дурны мыла. Гл. дурны.
    набрацца як Марцін мыла. Гл. Марцін.
    пайсці як мыла з'еўшы. Віл., Ашм., Івац., Слуцк., Маст., Гродз., Пін. Незадав. Пра чалавека, які адчуў незадавальненне, прыкрасць, расчараванне. МК, 313-314; Станкевіч, 711; ФА; СПЗБ 3, 92; Ззайкі; Нар. скарбы, 142.
    як ворану мыла, так умертаму паможа кадзіла. Гл. воран.
    як шыла ў мыла. Гл. шыла.
    выйграць як Заблоцкі на мыле. Гл. Заблоцкі.
    зарабіць як Заблоцкі на мыле. Гл. Заблоцкі.
    шанцаваць як Заблоцкаму на мыле. Гл. Заблоцкі.
    заробіць бы Броцкі на мылі. Гл. Броцкі.
    заробыць як Бруцкі на мылу. Гл. Бруцкі.
  2. 182
    мыльны
    надуцца як мыльны пузыр. Гл. пузыр.
  3. 183
    мыт
    дзе як на мыту - кажны відзен. Мсцісл. Пра месца, дзе пра кожнага чалавека ўсё вядома. Юрчанка 1977, 235.
  4. 184
    мыхлак
    жыць як мыхлак на белым сьвеці. Мсцісл. Няўхв. Пра замкнёнага, асацыяльнага чалавека. Юрчанка, 1993, 252.
  5. 185
    мыць
    ладзіцца ўсё роўна як сьвёкыр пялёнкі мыць. Гл. свёкар.
    не хочацца як свёкру пялёнкі мыць. Гл. свёкар.
  6. 186
    мычка
    лезці як мычка на грэбень. Мсцісл. Няўхв. Пра нейкую справу, што ідзе з цяжкасцю. Юрчанка, 191.
  7. 187
    мыш
    прытаіцца як муш у крупе. Жытк. Насмешл. Пра ўладкаванне чалавека ў дужа выгадным месцы. ТС 4, 257.
    чуць ек муш зернета. Стол. Ухв. Пра вялікую чуйнасць некага, успрыманне па паху. ТС 5, 304.
    вугінуць як рудые мушы. Стол. Зласл. Пра бясследнае знікненне, прападанне ні за што. ТС 1, 135.
    аблезлы як рудая мыш. Рэч., Круп. Насмешл. Пра не надта імпазантны выгляд чалавека. Высл., 279; КВДУ.
    бегаць як мыш абсмаленая. Няўхв. Пра таго, хто бесталкова мітусіцца з вугла ў вугал пры ўяўнай небяспецы. Крэмнеў, № 103.
    бедны як царкоўная мыш. Чэрык., Мін. Насмешл. Пра зусім беднага чалавека. ЛЦ, 23.
    глядзець (вылезці) як мыш з дражджэй. Насмешл. Пра напаўсоннага, п'янага альбо здзіўленага чалавека. Дуб., 11; Рапановіч, 244; Нос., 24; Матэрыялы 1981, 116.
    глядзець як кошка на мыш. Гл. кошка.
    глядзець як мыш на крупы. Чашн., Чэрык., Бяроз., Дзярж. Насмешл. Пра прагны, зацікаўлены позірк на што-н. ЛЦ, 70; ФА; АВНЛ.
    глядзець як падклетная мыш. Насмешл. Станкевіч, 803. Тое ж.
    згінуць (змарнавацца, прапасці) як рудая мыш [у балоце]. Ваўк., Слон. п., Стаўб., Рэч. Пра марную гібель каго-н. Federowski, 354, 358, 244; Ройзензон, 71; МК, 216; Pietkiewicz, 387.
    лезці (шчаміцца) як мыш у мякіну. Мсцісл. Няўхв. Пра настырнае імкненне, пранікненне каго-н. туды, дзе выгадна. Юрчанка, 182.
    мокрая/мокры як мыш. Маг., Гродз. Жарт. Пра прамоклага альбо моцна спацелага чалавека. Высл., 347; Даніловіч, 235.
    мокры як рудая мыш. Лоеў. Жарт. ЛЦ, 72; Янкова, 312. Тое ж.
    надзьмуцца (дзьмуцца, надуцца, натапырыцца, пазіраць) як мыш на крупы. Дзярж., Івац., Пух., Сміл., Карм., Светл., Уздз., Капыл., Стол. Насмешл. Пра чый-н. надзьмуты, пакрыўджаны, незадаволены выгляд. Шатэрнік, 84, 166; Нос., 35; Сержпутоўскі 1999, 31, 88; Высл., 350; Нар. слов., 26, 58; Добр., 41; Ляцкий, 23; Мін.-Мал., 1970, 164; Высл., 350; Сцяшковіч, 616; Даніловіч, 235; Барысюк, Буян, 18; ЗЗайкі.
    надуцца як мыш на зярно. Нясв. ФА. Тое ж.
    нясмачна (у роце) як (бы) мыш глынуўшы. Здзекл. Пра прыкрае, непрыемнае адчуванне ў роце. Янк., 418.
    пазіраць як мыш з патрэп'я. Лаг. Жарт. Пра абыякавы позірк каго-н., хто заняў выгаднае месца. Varłyha, 903.
    папасціся як мыш у пастку. Віл. Насмешл. Здзекл. Пра чалавека, які праз цягу да спажывы трапіў у нявыкрутнае становішча. СПЗБ 3, 435.
    паставіцца як мыш на крупы. Гродз. Цыхун, 187. Тое, што надзьмуцца як мыш на крупы.
    пішчаць як мыш. Пра нейчы тоненькі піск. Янк., Пар., 128.
    прапасці як рудая мыш. Астр., Івац., Шчуч. Зласл. Пра бясследнае знікненне, прападанне ні за што. СПЗБ 4, 91; Сцяшковіч, 617; ЗЗайкі.
    прыцягнуцца як мокрая мыш. Мсцісл. Здзекл. Пра кагосьці, хто прыйшоў з вінаватым выглядам. Юрчанка 1977, 232.
    расцягнуць як мыш якую. Мсцісл. Няўхв. Пра лёгкую жорсткую расправу над кім-н. Бялькевіч, 126.
    скокнуць як кот на мыш. Гл. кот.
    скрабацца як мыш. Хойн. Насмешл. Пра чалавека, які ўвесь час нешта паціху чыніць. Высл., 428.
    спацець/упацець як мыш. Лаг., Мін., Гродз. Насмешл. Пра моцна ўпацелага чалавека. Varłyha, 142; ЛЦ, 74; Даніловіч, 235.
    схапіць як кошка мыш (мышку). Гл. кошка.
    сядзець ціха як мыш. Івац., Мсцісл., Гродз. Пра чалавека, які недзе прытаіўся, сцішыўся. Юрчанка 1977, 186; Ззайкі; Даніловіч 2008, 137.
    сядзець як мыш пад венікам (у веніку). Брасл., Івац., Мядз. Жарт. Пра чалавека, які ціха, баязліва, не праяўляючы сваё «я» працягвае існаванне ў няпэўных варунках. Рабкевіч, 197; ФА; ЗЗайкі.
    сядзець як мыш пад мятлой. Астр., Рэч., Стаўб., Пін., Стол. СПЗБ 3, 94; МК, 314; ЛЦ, 74; Барысюк, Буян, 25. Тое ж.
    сядзець як мыш у гарудзя. Ашм. Насмешл. Пра чалавека, які засеў у выгадным для яго месцы. СПЗБ 1, 103. ≺ Гаруд - аруд, засек.
    трапіць як мыш у пастку. Санько, 188. Тое, што папасціся як мыш у пастку.
    улезці як мыш у цеста. Пух. Асудж. Пра чалавека, які праз сваю прагнасць трапіў у нявыкрутную непрыемную сітуацыю. ЛЦ, 125.
    утаропіцца як кот у мыш. Гл. кот.
    худы як мыш з царквы. Насмешл. Пра беднага ці худога чалавека. Янк., 436.
    чаіцца як кот на мыш. Гл. кот.
    чатаваць як кошка на мыш. Гл. кошка.
    шалпатацца як мыш. Стаўб., Івац. Насмешл. Пра нейкія гукі, скрэбанне, шорах спадцішка. Нар. слов., 155; ЗЗайкі.
    шастаць як мыш па пастках. Слон. Іран. Пра чалавека, які чыніць нейкія дробныя, але рызыкоўныя справы. Высл., 355.
    шмыгнуць як мыш. Сен. Насмешл. Пра некага, што хутка і непрыкметна знік, схаваўся. Каспяровіч, 353.
    як мыш абсмаленая. Насмешл. 1. Пра чалавека, які выглядае непрыглядна. 2. Пра нейчыя мітуслівыя паводзіны. Санько, 71.
    як мыш у пастку ўпасці. Ваўк. п. Насмешл. Пра таго, хто трапіў у небяспеку, лёгка папаўся. Federowski, 321.
    гуляць (дражніцца) як кошка з мышаю. Гл. кошка.
    адна адной вышай - і ўсе як мышы. Брасл. Іран. Пра асоб, што выхваляюцца, не маючы на тое падстаў. Рабкевіч, 18.
    жарты як у мышы з катом. Слон. Пра благія жарты, калі аднаму пагражае смяротная небяспека. Высл., 318.
    не адцягнеш як ката ад мышы. Гл. кот.
    няма каго/чаго як мышы з'елі. Карэл. Насмешл. 1. Пра нематываваную адсутнасць чаго- альбо каго-н. 2. Пра непрыкметнае знікненне кагосьці альбо чагосьці. Высл., 357; Санько, 69.
    разбегчыся як мышы ад ката. Хоц. 1. Пра групу людзей ці жывёл, што хутка ці напалохана разбегліся ва ўсе бакі. 2. Насмешл. Пра людзей, што перапалохана адмовіліся ад сваіх пазіцый. ЛЦ, 120.
    разбегчыся як рудыя мышы. Старадар. ДА. Тое, што разбегчыся як мышы ад ката.
    распаўзлись як мыши, стог зъеўши. Смал. Насмешл. Пра людзей, што разышліся, учыніўшы шкоду. Добр., Смол., 783.
    рассыпацца як рудыя мышы па свеце. Ваўк. п. Няўхв. Пра людзей, што разышліся ў розныя бакі. Federowski, 259.
    важдацца як кот са здохлай мышшу. Гл. кот.
    насіцца як кот з мышшу. Гл. кот.
    ганяць як рудых мышэй. Рэч. Асудж. 1. Пра жорсткае пераследаванне каго-н. 2. Пра п'яніцу, які ганяецца за сваімі сямейнікамі. ЛЦ, 96.
    душыць як кот мышэй. Гл. кот.
    прыкрадацца як кот да мышэй. Гл. кот.
    што мышэй сабралася. Мсцісл. Насмешл. Пра вялікі збор людзей. Юрчанка 1977, 241.
  8. 188
    мышыны
    каса як мышыны хвост. Гл. хвост.
    морква як мышыныя хвосьцікі. Гл. хвосцік.
  9. 189
    мэршчына
    тыхо як мэршчына. Кам. Пра незразумелую, неадпаведную моманту цішыню. ЖН, 45. ≺ Мэршчына - хаўтуры.
  10. 190
    мядзведжа
    высахнуць як мядзведжа лапа. Гл. лапа.
    усяго як у мядзведжым вушку. Гл. вушка.
    цёпла як у мядзведжджым вушку. Гл. вушка.
  11. 191
    мядзведзь
    жыць як вядзмедзь у мярлоге. Бран. Няўхв. Пра непрыбранае жытло, запушчанасць гаспадаркі, адасобленасць ад людзей. Расторгуев, 159.
    сяброўства як у рысі з мядзведзем. Гл. рысь.
    сядзець як у мядзведзя ў вушку. Мядз. Пра надзейнае, утульнае пачуванне. Гілевіч 2007, 138.
    абрасці як мядзведзь. Ваўк. п., Івац. Жарт. Пра нястрыжанага, няголенага чалавека. Federowski, 3; ЗЗайкі.
    ашчарэпіць як мядзведзь. Жарт. Пра чалавека, які крэпка абняў, абшчапіў кагосьці іншага. Станкевіч, 69.
    валюгацца (варочацца, трашчаць) як мядзведзь. Пух. Насмешл. Пра чалавека, які нязграбна ходзіць ківаючыся. Шатэрнік, 42; Шпилевский, 176; Киркор, 238. ≺ Валюгацца - хадзіць ківаючыся.
    варочацца/паварочвацца як мядзведзь. Карэл., Слон. Няўхв. Пра няўклюднага і непаваротлівага чалавека. Крэмнеў, № 126; Высл., 358; АВНЛ.
    дужы як мядзведзь. Ваўк. п., Сміл., Докш. Ухв. Пра дужага здаровага чалавека. Federowski, 89; Шатэрнік, 89; Высл., 315.
    жыць як вядзмедзь у мярлоге. Бран. Няўхв. 1. Пра жыццё ў непрыбраным памяшканні, непрыбранай хаце. 2. Пра адасобленае, замкнёнае жыццё каго-н. Расторгуев, 159.
    здоровы ек медзведзь. Стол. Ухв. ЖНС, 197. Тое, што дужы як мядзведзь.
    згорбіцца як мядзведзь скачучы. Насмешл. Пра сагнутую, згорбленую паставу чалавека. Янк., Пар., 72.
    кацалапы як мядзведзь. Карэл. Насмешл. Пра чалавека з крываватымі нагамі. Высл., 334.
    коле ў плечы усё роўна як мядзведзь сядзіць. Слон. п. Пра адчуванне цяжару, болю ў плячах. Federowski, 237.
    кудлаты як мядзведзь. Лаг. 1. Пра непрычасанага аброслага чалавека. 2. Пра кудлатую жывёліну. Varłyha, 58.
    ласы як мядзведзь на мёд. Мін. Насмешл. Пра дужа ласага да нечага чалавека. ЛЦ, 92.
    мармытаць (ляжаць, мыркаць) як мядзведзь у бярлозе (мярлозе). Ваўк. п., Сміл., Светл. Няўхв. Пра некага, хто не робіць, вольна разлёгся і адпачывае. Federowski, 179; Нос., 80; Шатэрнік, 155; Рапановіч, 254; Высл., 345; Станкевіч, 676.
    матацца як мядзведзь. Ляцкий, 23. Тое, што валюгацца як мядзведзь.
    Мужык не мядзведзь, а мяса аб'есць. Браг. Прык. Пра жорсткага неспагадлівага мужа. ПП 2, 643.
    непаваротлівы як мядзведзь. Хоц. Пра няўклюднага і непаваротлівага чалавека. Бялькевіч, 358; Матэрыялы 1981, 55.
    непаспешны як мядзведзь за вераб'ём. Рэч. Пра маруднага, няўклюднага і непаваротлівага чалавека. Мат. Гом., V, 173.
    панімаць у чым як мядзведзь у Бібліі. Іран. Пра чалавека, зусім не дасведчанага ў нейкай справе. Фед. Арх.
    перціся напралом як мядзведзь на пасеку. Брэсц. Няўхв. Пра рух да прывабнага месца, не разбіраючы дарогі. ЛЦ, 74.
    Работа не мядзведзь: можна заўтра паглядзець. Прык. Жарт. Пра магчымасць адкласці нейкую работу. Романов 1901, 68.
    старацца як мядзведзь у мёдзе. Капыл. Іран. Насмешл. Пра чалавека, які дзейнічае груба, абы-як, захоплены сквапнасцю. ДА.
    ты завядзеш басам як воўк часам, а я за табою як мядзведзь парою. Гл. воўк.
    у жываце як мядзведзь варочаецца. Слон. п. Пра стан страўніка, які ўздуўся і баліць. Federowski, 373.
    як мядзведзь каштарлапы. Бял. Яўсееў, 57. Тое, што кацалапы як мядзведзь.
    як мядзведзь у бярлозе. Свісл. 1. Ухв. Пра бесклапотнае жыццё каго-н. 2. Няўхв. Пра знаходжанне ў недагледжаным памяшканні. Сцяшковіч, 616.
    Худа дзеду без бабы як мядзведзю без лапы. Прык. Пра важнасць гаспадыні ў хаце. Аксамітаў, 167; Шимановский, 473.
    хочацца чаго як мядзведзю мёду. Насмешл. Пра надта прагнае жаданне чаго-н. Янк., Пар., 184.
  12. 192
    мяжа
    паспаць як заяц пад мяжой. Гл. заяц.
    сядзець як заяц пад мяжою. Гл. заяц.
    уросшы як груша ў мяжу. Гл. груша.
  13. 193
    мяздра
    хлеб як мяздра. Мсцісл. Няўхв. Пра клейкі, ліпкі, непрапечаны хлеб. Юрчанка, 191.
  14. 194
    мякіна
    Грошы - не мякіна, а чалавек не скаціна. Слуцк. Прык. Пра патрэбу ашчадна ставіцца да грошай. Сержпутоўскі 1999, 42.
    лушаі як мякіна. Лаг. Пра густую буйную перхаць. Varłyha, 65.
    Душка не птушка: мякінаю не адбудзеш. Гл. птушка.
    як жыд на мякіне. Гл. жыд.
    розьесціса як свінья на мякіні. Гл. свіння.
    браць як за мякіну. Ваўк. п. Пра набыццё нечага амаль задарма. Federowski, 42.
    лезці як мыш у мякіну. Гл. мыш.
    накінуцца бы свінні на мякіну. Гл. свіння.
    грошай (дзенег) як мякіны. Ваўк. п., Рэч., Мсцісл. Пра вялікую колькасць грошай. Federowski, 117; Pietkiewicz, 371; Юрчанка, 191.
    клопату як мякіны. Брэсц. Пра шматлікія клопаты. Высл., 335.
    Як з мякіны падушка, так з нявесты дачушка. Прык. Пра тое, што нявестка не стане для свекрыві дарагой, як дачка. Аксамітаў, 269.
  15. 195
    мякуш
    мякки як мякуш. Смал. Пра нешта мяккае. Добр., Смол., 426.
  16. 196
    мяла
    пазіраць як мяла аблізаў[шы]. Слон. Кплів. Пра чалавека ў няёмкім становішчы. Высл., 359.
    папасці як мяла ў кісель. Насмешл. Пра чалавека, які трапіў некуды без патрэбы на тое. Янк., 419.
    насіцца як дурань з мялам. Гл. дурань.
    як мяло. Гарад. Няўхв. Пра лянівага, непаваротлівага чалавека. СПЗБ 3, 103.
  17. 197
    мяліца
    есці як мяліца. Навагр. Зласл. Пра надта прагнае спажыванне ежы. Сцяшковіч, 616.
  18. 198
    мямля
    хадзіць як мямля. Сен. Няўхв. Пра кагосьці нерашучага, несабранага. Каспяровіч, 154.
  19. 199
    мянёк
    гладкі як мянёк (мянтуз). Івац. Памянш. Ухв. 1. Пра добра адкормленую жывёлу. 2. Пра дагледжанага сытага дзіцёнка. Янк., 402; ЗЗайкі.
  20. 200
    мянташка
    балбатаць як мянташка. Шчуч. Няўхв. Арх. Гр.
    язык ходзіць як мянташка па касе. Ваўк. п., Слон. Няўхв. Пра балбатлівага чалавека. Federowski, 126; Высл., 424.
    язык як мянташка. Івац. Няўхв. ЗЗайкі. Тое ж.

Паведаміць пра недакладнасьць